Seçim süreçleri, demokrasilerin en önemli araçlarından biri olup, bu süreçte sandık kurulu ve gezici sandık kurulu kritik bir rol oynamaktadır. Sandık kurulunun yapısı oldukça basittir; bir başkan ve iki üyeden oluşur. Oy verme günü, kurulda bir eksiklik olması halinde ilçe başkanı durumu düzeltmekle yükümlüdür. Bu bağlamda, sandık kurulu üyesinin görevine gelememesi ya da görev yerinden ayrılması durumunda, gerekli irtibatın sağlanması ve ilçe başkanının kararlarının uygulanması elzemdir.
Sandık çevresinde ciddi bir düzenin sağlanması adına, yalnızca sandık kurulu başkanı, üyeleri, adaylar, onların temsilcileri veya gözlemcileri, il ve merkez kurulu üyeleri, merkez kurulu koordinatörleri, milletvekilleri ve o sandık bölgesinde kayıtlı seçmenlerin bulunmasına izin verilmektedir. Bu durum, seçim güvenliğini ve düzenini sağlamak adına büyük bir önem taşımaktadır.
Medya mensuplarının sandık çevresinde bulunması da yasaktır. Ancak, bu durumu istisna eden bir durum mevcuttur; sandık başı işlemlerine herhangi bir zarar vermeksizin, haber amaçlı olarak görüntü ve bilgi elde etmeleri serbesttir. Yine, sandık çevresinde sandık başı düzenini bozmayı planlayan kişiler, sandık kurulu başkanı veya ilçe başkanı tarafından derhal uzaklaştırılacaktır. Ayrıca, sandık kurulu görevi sırasında cep telefonları ile görüşme yapmak yasaktır; bu da daha fazla düzen ve güvenlik sağlamak amacıyla konulan bir kısıtlamadır.
SANDIK KURULU GÖREV VE YETKİLERİ
Sandık kurullarının üstlendiği görev ve yetkiler, seçim süreçlerinin sorunsuz bir şekilde işlemesi için son derece önemlidir. Bu bağlamda sandık kurullarının başlıca görev ve yetkilerini aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:
a. Sandık çevresinde düzeni sağlamak, bu düzenin bozulmadan sürdürülmesi için gerekli müdahaleleri yapmaktır. Bu, seçimlerin en başta gelen ve en hayati unsurlarından biridir.
b. Sandık seçmen listesinde kayıtlı olan bireylere oy kullandırmak, demokratik süreçlerin işlemesi açısından kritik bir görevdir. Bu görev süresince, her seçmenin oyunu kullanabilmesi için gerekli koşullar ve düzenlemeler sağlanmalıdır.
c. Merkez kurulu veya il kurulu başkanınca adlarına görevlilerin oy kullanması için belgeler düzenlenmektedir. Bu belgelerin oy pusulalarının üstüne yazılması ve imzaların alınması, oy verme sürecinin düzgün bir biçimde yürütülmesine olanak tanır. Bu belgelerin oy torbasıyla birlikte ilçe kuruluna teslim edilmesi de önemli bir adımdır.
d. Sandıktan çıkan zarfların ve oy pusulalarının sayılması, bu sayıların dökümünün yapılması ve sonuçlarının bir tutanağa geçirilmesi de sandık kurulunun üstlendiği önemli görevler arasındadır. Bu aşamada, görevli bireylerin dikkatli bir şekilde işlemleri yürütmesi büyük önem taşır.
e. Sayım ve döküm işlemleri tamamlandığında, oy pusulaları, oy zarfları ve diğer seçim araç gereçlerinin, sandık kurulu tarafından düzenlenecek tutanaklarla birlikte ilçe başkanlığına teslim edilmesi gerekir. Bu durum, seçim sonuçlarının doğruluğu için elzemdir.
f. Oy verme işlemleri hakkında ileri sürülecek şikayet ve itirazlar sandık kurulu tarafından incelenmeli ve gerekli kararlar alınmalıdır. Bu durum, seçimlerin güvenilirliğinin sağlanması açısından kritiktir.
g. Oyların sayım işlemi ve döküm ile tutanakların düzenlenmesine ilişkin iş ve işlemlerle ilgili gereken kararları vermek, sandık kurulunun bir diğer görevini oluşturmaktadır. Bu aşamada alınan kararlar, seçimlerin geçerliliği açısından büyük önem taşır.
h. Sandık kurullarının kararları, oyların sayımı ve dökümü ile tutanakların
