Son dönemde mali dengesi bozulan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun, prim borçlarına karşılık mükelleflerden haczettiği gayrimenkulleri satıp paraya çevirme yerine, kayıtlarda tuttuğu ortaya çıktı. Sayıştay’ın 2023 yılına ilişkin raporunda, SGK’nın 1.636 taşınmazı borçlar karşılığında haczedildiği ancak bu taşınmazların satılmadığı ve nakde dönüştürülmediği belirlendi. 2022 yılı raporunda ise 1.567 gayrimenkulün 2.3 milyar liralık alacağa karşılık haczedildiği açıklanmıştı. Ancak son rapora göre, bu sayı ve miktarın artarak 1.636 adede ve 3.2 milyar liraya yükseldiği ortaya çıktı. Sayıştay, bu durumun düzeltilmesi ve gayrimenkullerin satışa çıkarılması gerektiğini vurguladı.
Sayıştay ayrıca, SGK’nın uzun süreli kiraladığı gayrimenkullerde kira bedellerini güncellerken rayiç değerleri dikkate almadığını ve kiraya karşı alınan teminat tutarlarını güncellemediğini de rapor etti. Öte yandan, belediyelerin ve bağlı şirketlerinin SGK prim ve vergi borçlarının 72.6 milyar liraya ulaştığı ve bu borcun büyük bir kısmının belediye şirketlerine ait olduğu belirtildi. Ancak bu şirketlere vergiden pay verilmediği için borçlardan kesinti yapılamamaktadır. Sayıştay, ilk kez SGK alacakları için yasal düzenleme yapılması gerektiğini önerdi.
Bu durum, iktidarın da dikkatini çekti ve yasa değişikliği yapılması gerektiği konusunda adımlar atılması kararlaştırıldı. Belediye ve şirketlerin SGK prim borçlarının yükselmesi ve bu borçların tahsil edilememesi sebebiyle Sayıştay’ın bu konuda yapılan denetimlerde eksiklikler ve düzeltilmesi gereken noktalarına dikkat çekmesi, kurumların daha verimli ve etkin bir şekilde yönetilmesi adına önemli bir adım olarak değerlendirilebilir. Bu raporlar ve öneriler doğrultusunda gerekli yasal düzenlemelerin yapılması ve kurumsal yapıların güçlendirilmesiyle birlikte SGK’nın mali dengesinin sağlanması ve borçların tahsilatının artırılması hedeflenmektedir.
