Suriye’de Rejim Değişikliği ve Kutlamalar
Suriye’de rejim karşıtı güçlerin, Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) liderliğinde 27 Kasım 2023 tarihinde başlattığı operasyonlar, 12 gün içinde büyük bir başarı elde etti. Halep, İdlib, Hama ve Humus’un ardından başkent Şam’ın kontrol altına alınması sonucunda, uzun yıllardır iktidarda olan Beşar Esad rejimi devrildi. 1963’te iktidara gelen Baas Partisi’nin 61 yıllık yönetimi, 2011’de başlayan halk hareketleri ve iç savaş sürecinde büyük yara aldı. Esad rejiminin güç kaybetmesi ve Şam’ın kontrolünü kaybetmesi ile muhalif gruplar, Suriye devlet televizyonuna yaptıkları açıklamada Esad’ın görevden alındığını ve hapisteki tüm tutukluların serbest bırakılacağını duyurdu.
Açıklamalarda muhaliflere ve vatandaşlara “Özgür Suriye Devleti’nin” kurumlarını koruma çağrısı yapılırken, “Yaşasın bütün Suriyelilerin özgür Suriye devleti” ifadesi kullanıldı. Muhalifler, Şam’da kontrolü sağlamalarının ardından, başkentte yerel saatle 16:00 ile 05:00 arasında sokağa çıkma yasağı ilan ettiklerini duyurdu. Esad rejiminin Başbakanı Muhammed Gazi el-Celali, kendilerine el uzatılan muhaliflere ellerini uzattıklarını söyledi. HTŞ lideri Ahmed eşŞera (Ebu Muhammed el-Culani) ise kamu kurumlarına yaklaşmanın yasak olduğunu belirtti ve havaya ateş açılmaması gerektiği uyarısında bulundu.
Ülke Genelinde Kutlamalar
Esad ailesinin döneminin sona ermesi ile birlikte, Suriye’nin birçok kentinde kutlamalar yapıldı. Şam’da sokağa dökülen kalabalıklar, Esad ailesinin memleketi Lazkiye’ye, Halep ve Hama gibi kentlerde rejim simgelerini indirmeye başladı. Halk, başkentteki Esad’ın sarayına girdi ve coşkuyla kutlamalara devam etti.
Milli Bayram İlan Edildi
Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK), 61 yıllık Baas rejiminin çöküşünü 8 Aralık 2023 tarihinde “Milli Bayram” olarak kutlayacaklarını açıkladı. Bu tarih, halk için önemli bir dönüm noktası olarak kabul edildi.
Esad ve Ailesi Moskova’ya Gitti
Muhalif grupların Şam’a girmesinin ardından Beşar Esad ülkeyi terk etti. İçinde Esad’ın bulunduğu Suriye Hava Kuvvetleri’ne ait bir uçağın sinyalinin Humus yakınlarında kaybolduğu bildirildi. Rus basını, Esad ve ailesinin Moskova’ya ulaştığını ve kendisine sığınma hakkı tanındığını belirtti. Rus Dışişleri Bakanlığı, Esad’ın iktidarı barış yoluyla devretme kararı aldığını ve bu müzakerelere Rusya’nın dahil olmadığını açıkladı.
Dünya Genelinden Tepkiler
Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen, Suriye’de geçiş düzenlemelerinin hızla başlatılması gerektiğini vurguladı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, rejimin yıkılmasını “barbar devletin nihayet yıkılması” olarak nitelendirdi. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Esad’ın yaptıklarından dolayı sorumlu tutulması gerektiğini ifade etti. Çin, Suriye’de istikrar sağlanması için çağrıda bulunurken, İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Esad rejiminin sona erdiğini açıkladı. İran ise, tüm tarafların
