Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ekim ayına ait Tarım ürünleri üretici fiyat endeksini (Tarım-ÜFE) açıkladı. Bu verilere göre, tarım ürünleri üretici fiyat endeksinde yıllık olarak yüzde 35,46’lık bir artış kaydedildiği, aylık bazda ise yüzde 5,03’lük bir yükseliş yaşandığı belirtildi. Ekonominin bu sektördeki dinamiklerini anlamak açısından bu verilerin önemi büyük.
Tarım-ÜFE (2020=100) verileri incelendiğinde, 2024 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 5,03 oranında bir artış yaşandığı kaydedildi. Bunun yanı sıra, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 26,32 artış ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 35,46 artış olduğu gözlemlendi. Ayrıca, on iki aylık ortalamalara göre ise artış oranı yüzde 49,55 seviyesine ulaştı. Bu veriler de tarım sektöründe maliyetlerin ne denli arttığını açıkça ortaya koymakta.
Tarım-ÜFE sonuçlarına göre, sektörler arası değişimler de dikkat çekici. Tarım ve avcılık ürünleri ile ilgili hizmetlerde bir önceki aya göre yüzde 5,34’lük bir artış yaşanırken, ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde ise yüzde 1,56’lık bir azalış meydana geldi. Ayrıca, balık ve diğer balıkçılık ürünleri ile su ürünleri, balıkçılık için destekleyici hizmetlerde de yüzde 2,23’lük bir artış gözlemlendi. Bu durum tarım sektörü içerisindeki dinamik farklılıkları da yansıtmaktadır.
Ürün grupları bazında yapılan değerlendirmelerde ise tek yıllık (uzun ömürlü olmayan) bitkisel ürünlerde yüzde 13,27, çok yıllık (uzun ömürlü) bitkisel ürünlerde yüzde 1,82 ve canlı hayvanlar ile hayvansal ürünlerde ise yalnızca yüzde 0,24 oranında artış yaşandığı tespit edilmiştir. Bu rakamlar, her bir ürün grubunun kendi içinde ayrı ayrı performans göstermekte olduğunu göstermektedir.
Yıllık bazda en yüksek değişim ise turunçgiller grubunda gözlemlenmiştir. Bu grup, yüzde 185,25’lik bir artışla dikkat çekmektedir. Ayrıca, aylık bazda da yine en yüksek artış yüzdesini elde eden turunçgiller, yüzde 85,17’lik bir artış göstermiştir. Bu sonuçlar, özellikle turunçgil üreticileri için büyük bir fırsat yaratmakla birlikte, aynı zamanda tüketicilerin de bu ürünlere olan talebinin artacağını göstermektedir.
TÜİK verileri ışığında tarım sektöründe yaşanan dinamikler, üreticilerin ve tüketicilerin kararlarını etkileyen önemli faktörlerdir. Gıda fiyatlarındaki artış, enflasyon üzerindeki etkisi ve tarım politikalarının uygulanabilirliği gibi konular da dikkatle izlenmelidir. Su ürünleri, avcılık ile ormancılık sektörlerindeki dalgalanmalar ve genel olarak tarım pazarındaki alım gücündeki değişimler, hem üreticilerin hem de tüketicilerin dikkat etmesi gereken önemli hususlar arasında yer almaktadır.
