2025 yılı için Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde sunulan bütçe teklifi, tarım bakanlığının kırmızı et üretiminin toparlanmasının uzun bir süre alacağını ortaya koydu. Bütçe teklifinde yer alan projeksiyonlara göre, uzun süredir devam eden kırmızı et üretim krizi en az altı yıl daha devam edecek gibi görünüyor. Bu durum, sektörde önemli bir istikrarsızlık ve belirsizlik yaratmaktadır.
Tarım yazarı Gazi Kutlu, kırmızı et üretiminin 2026 yılında ancak 2023 yılındaki seviyeye ulaşabileceğini belirtti. Kutlu’ya göre, besiciler ve tüketiciler en az 2030 yılına kadar canlı hayvan ve et ithalatının süreceğini kabul etmelidir. Bu durum, yerli kırmızı et üretiminin hala istenilen seviyeye ulaşamamış olmasının bir göstergesidir.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2024-2028 Stratejik Planı’na göre 2023 yılı için öngörülen kırmızı et üretim miktarı 1 milyon 830 bin tondu. Ancak Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre bu miktar 2 milyon 384 bin tona yükselmiş ve aradaki fark canlı hayvan ve et ithalatı ile kapatılmıştır. Ülke, kırmızı et üretiminde hala dışa bağımlılığını sürdürmektedir.
Kırmızı et üretimindeki kriz, hem besicileri hem de tüketicileri olumsuz etkilemektedir. Yüksek ithalat maliyetleri, sektörde istikrarsızlık yaratmaktadır ve fiyat dalgalanmalarına neden olmaktadır. Bu durum, tüketicilerin et fiyatları konusunda belirsizlik yaşamasına ve alternatif protein kaynaklarına yönelmelerine sebep olmaktadır.
Kırmızı et üretiminde yaşanan sıkıntılar, sektörde yapısal reformların gerekliliğini de ortaya çıkarmaktadır. Yatırımların teşvik edilmesi, destek mekanizmalarının güçlendirilmesi ve sektördeki bürokratik engellerin kaldırılması, yerli kırmızı et üretiminin artmasına ve dışa bağımlılığın azaltılmasına yardımcı olabilir.
Sonuç olarak, Türkiye’nin kırmızı et sektöründe yaşanan sorunlar, uzun vadeli ve kapsamlı çözümler gerektirmektedir. Besicilerin ve tüketicilerin beklentilerini karşılayacak politikaların hayata geçirilmesi, sektörün sürdürülebilirliği açısından önem arz etmektedir. Bu süreçte, paydaşların işbirliği ve uzlaşı içinde hareket etmesi, sektördeki problemlerin çözümü için önemli bir adım olacaktır.
