Son bir ay içinde iki kez trene binmeyen İ.Ş’nin ücretsiz seyahat hakkı, TCDD tarafından 180 gün askıya alındı. İ.Ş, bu durumu engellilik temelinde ayrımcılık olarak değerlendirerek TİHEK’e başvurdu. TCDD’nin yaptığı incelemede, engelli vatandaşların aynı gün içinde birden fazla tren bilet aldığı fakat seyahat etmedikleri tespit edildi. Bu durumun diğer yolcuları mağdur ettiği ve kamu zararına yol açtığı belirtildi.
Suistimallerin önlenmesi amacıyla 1 Aralık 2020’den bu yana alınan kısıtlamaların, TCDD’nin tarafsız, adil ve eşit hizmet sağlama amaçlı olduğu ifade edildi. TİHEK, başvuruyu değerlendirerek TCDD’yi 9 bin 441 lira idari para cezasına çarptırdı. Kararda, TCDD’nin haklı gerekçelerle hareket ettiği fakat uygulamanın aşırı külfet yükleyici olduğu vurgulandı.
Önerilen alternatif çözüm yolları olmadan ücretsiz bilet hakkının askıya alınmasının orantısız olduğu belirtildi. Engelli bireylerin uzun süre ücretsiz bilet imkanından yararlanamamasının aşırı bir külfet oluşturabileceği vurgulandı. Kararda, bilet ücretinin ödenmesi veya yazılı uyarılar gibi tedbirler alınmadan bu tür kısıtlamaların yapılmasının adil olmadığına işaret edildi.
TİHEK’in kararında, kamu hizmetinin gereği gibi yerine getirilmesi ve kamu zararının önlenmesi gibi meşru amaçların ayrımcılığı haklı çıkarmadığı belirtildi. Uygulanan kısıtlamaların, engellilik temelinde ayrımcılık yasağını ihlal ettiği sonucuna varıldı. TCDD’nin almış olduğu bu kararın engelli bireylere aşırı bir yük getirdiği ve daha ılımlı çözüm yollarının göz ardı edildiği TİHEK kararında vurgulandı.
Sonuç olarak, TCDD’nin engellilik temelinde ayrımcılığı önlemek adına almış olduğu kararın aşırı külfet yükleyici olduğu ve daha dengeli çözüm yollarının göz önünde bulundurulması gerektiği belirtildi. TİHEK’in şirkete verdiği idari para cezasıyla, ayrımcılığın önlenmesi ve hizmetin adil bir şekilde sağlanması gerekliliği vurgulandı.
