Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu, sosyal medya platformlarında faaliyet gösteren “influencer”lara yönelik denetimlerini sıklaştırdı. Geçen yıl 5, bu yılın ilk yarısında ise 11 influencera toplamda 6 milyon 388 bin 802 lira para cezası uygulandı. Kurul, sosyal medya üzerinden yapılan reklamları analiz ederek, tüketici haklarını koruma amacıyla hareket etti. Reklam Özdenetim Kurulu tarafından yürütülen Sosyal Medya Reklamlarının Yapay Zeka ile Taranması Projesi, Mart 2022’de başlatıldı ve influencer paylaşımlarının açık bir şekilde reklam olduğunun ifade edilmesi konusunda farkındalık yaratmayı hedefledi.
Proje sayesinde influencer paylaşımlarının reklam niteliğinin doğru bir şekilde belirtilmemesi oranı yüzde 57’den yüzde 11’e düştü. Bu durum, tüketicilerin sosyal medya reklamlarına karşı duyarlılığını artırdı ve buna bağlı olarak yapılan başvuruların sayısında bir artış yaşandı. Tüketicilerin şikayetlerini inceleyen uzmanlar, aykırılık tespit edilen influencerlara gerekli yaptırımların uygulanmasını sağladılar.
Bu yılın ilk 6 ayında 39 influencera durdurma cezası ve 11 influencera ise durdurma ve idari para cezası verildi. Aykırı reklamların düzeltilmesi ya da kaldırılması için yapılan bu yaptırımların yanı sıra influencerların paylaşımlarından elde ettikleri menfaatler de dikkate alınarak idari para cezaları uygulandı. Geçtiğimiz yıl bir influencera uygulanan idari para cezası 347 bin 128 lira iken, bu tutar 2024’te 550 bin 59 liraya yükseltildi.
Geçen yıl toplamda 1 milyon 352 bin 808 lira idari para cezası kesilen 5 influencera karşılık, bu yılın ilk 6 ayında ise 11 influencer için 5 milyon 35 bin 994 lira para cezası uygulandı. Böylece, influencerlara toplamda 6 milyon 388 bin 802 lira para cezası kesilmiş oldu. Ayrıca, sosyal medya hesapları üzerinden yapılan reklamlarda haksız tanıtım, sağlık beyanları, yasaklı ürünlerin promosyonu gibi aykırılıklar tespit edildi ve buna göre influencerlara yaptırım uygulandı.
Sonuç olarak, Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu’nun influencerlara yönelik denetimleri, sosyal medya platformlarında şeffaflığın ve tüketici haklarının korunmasını sağlamaya yönelik başarılı adımlar olarak değerlendirilmektedir. Bu denetimler ile influencerların sorumlulukları ve reklam standartları konusunda bilinçlendirilmesi ve uyulması gereken kuralların daha etkin bir şekilde uygulanması sağlanmaktadır.
