2 Nisan 2025 tarihinde, ABD Başkanı Donald Trump, birçok ülkeye yönelik yeni vergi ve tarife uygulamalarını duyurdu. Bu ülkeler arasında Çin de yer alıyordu. Trump, ABD’nin Çin’den ithalat için uygulanacak olan gümrük tarifesinin %34 olacağını bildirdi. Bu açıklama, ticaret gerilimlerini artırdı ve hemen ardından gelen yanıt da bunun ne kadar ciddi bir mesele olduğunu gösterdi.
Çin hükümeti, Trump’ın bu hamlesine sessiz kalmadı ve hemen karşı hamlelerde bulunmaya başladı. Çin’in kabinesini temsil eden Devlet Konseyi tarafından yapılan açıklamada, ABD’den ithal edilen tüm ürünlere mevcut tarifelere ek olarak, %34’lük bir gümrük vergisi getirileceği bildirildi. Bu yeni tarifelerin 10 Nisan 2025 itibarıyla yürürlüğe gireceği açıklandı. Böylece, Trump’ın tarife artışlarına hızlı bir şekilde yanıt veren Pekin yönetimi, Washington’ın tek taraflı tarife adımlarına karşı geri adım atmayacağını ve gerektiğinde karşılık vereceğini gösterdi.
ÇİN DTÖ’DE ABD ALEYHİNE DAVA AÇTI
Çin Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan bir diğer açıklama ise, tarife artışlarının sonucunda Dünya Ticaret Örgütü’nde (DTÖ) ABD aleyhine bir dava açıldığını duyurdu. Bakanlık, ABD’nin “karşılıklı tarifeler” adını verdiği bu tarife artışlarının DTÖ kurallarını ihlal ettiğini, diğer üye ülkelerin meşru haklarına ve çıkarlarına zarar verdiğini vurguladı. Ayrıca bu durumun, kurallara dayalı çok taraflı ticaret sisteminin zayıflamasına neden olacağını belirtti. Açıklamada, “Bu, tipik bir tek taraflı zorbalık uygulamasıdır ve küresel ekonomi ve ticaret düzenini tehdit etmektedir.” ifadesine yer verildi.
Tarife artışlarının yanı sıra, Çin hükümeti 27 ABD şirketini ihracat kontrolü veya yasağı listelerine ekledi. Bu şirketlerden 16’sının askeri ve sivil ikili kullanımda olan ürünlerinin ihracatına yasak getirildi. Bu gibi hamleler, ticaret savaşlarının daha da derinleşeceğine dair sinyaller veriyor.
ABD ÇİN’E YÜZDE 34 EK GÜMRÜK TARİFESİ AÇIKLAMIŞTI
Öte yandan, Trump yönetimi 5 Nisan 2025 itibarıyla diğer ülkelere karşılık tarifeler uygulama kararı aldığını duyurdu. Temel gümrük tarife oranının %10’un üzerinde olacağını vurgulayan Trump, gümrük tarifelerinin ve ticaret önündeki parasal olmayan diğer engellerin dikkate alınarak ülkeye göre değişen oranlarla belirlenmesi gerektiğini ifade etti. Bu kapsamda, Çin’e yönelik uygulanacak %10’luk temel gümrük tarifesine %24’lük bir ek gümrük vergisi eklenerek toplamda %34’lük bir gümrük tarifesi uygulanacağı bildirildi. Bu yeni tarifelerin %10’luk baz tarife, 5 Nisan’da, %24’lük ek tarife ise 9 Nisan’da yürürlüğe girecek.
Trump, bu hamleyi daha önce 1 Şubat 2025 tarihinde imzaladığı bir kararnameyle Çin’den gerçekleştirilen ithalat için %10 gümrük vergisi getirerek başlatmıştı. 4 Mart 2025 tarihinde ise önceki kararnamesinde yaptığı değişiklikle Çin’e yönelik gümrük tarifesini %20’ye yükseltmişti. Bu olaylar, ABD-Çin arasındaki ticaret gerilimlerinin giderek artan bir seviyeye ulaştığını gösteriyor.
Pekin yönetimi de bu gelişmelere kayıtsız kalmadı ve Trump tarafından yapılan tarife artışlarına bir dizi karşılık vermek suretiyle yanıt verdi. Çin, ABD’den ithal olan belirli ürünlere ek gümrük tarifeleri getirerek, bunun yanı sıra ABD’li şirketlere yönelik çeşitli yapt
