“Türk Devletleri Arasındaki Güvenlik ve Savunma İşbirliğinin Güçlendirilmesi: Parlamentoların Rolü” temalı TÜRKPA üyesi parlamentoların Milli Savunma ve Güvenlik Meseleleri Komisyon Başkanları 2. toplantısı, 23 Ekim 2023 tarihinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleştirildi. Bu önemli toplantıda, Türk devletleri arasında güvenlik işbirliğini arttırma amacı güdülmüştür.
Toplantıya, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Milli Savunma Komisyonu Başkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) Kayseri Milletvekili Hulusi Akar, Azerbaycan Milli Meclis Savunma, Güvenlik ve Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu Başkanı Arzu Nağıyev, Özbekistan Ali Meclisi Senatosu Savunma ve Güvenlik Komitesi Başkanı Kutbidin Burkhanov, Kazakistan Senatosu Uluslararası İlişkiler, Savunma ve Güvenlik Komitesi Üyesi Amangeldi Nugmanov, Kırgız Cumhuriyeti Jogorku Keneşi Uluslararası İlişkiler, Savunma, Güvenlik ve Göç Komitesi Başkan Yardımcısı Eldar Süleymanov, TÜRKPA Genel Sekreteri Mehmet Süreyya Er ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhuriyet Meclisi Hukuk, Siyasi İşler ve Dış İlişkiler ve Savunma Komitesi Başkanı Yasemin Öztürk katılmıştır. Bu toplantı, Türk Dünyası’nın kolaylaştırılması ve güçlendirilmesine yönelik önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.
TBMM Milli Savunma Komisyonu Başkanı Hulusi Akar, toplantıda yaptığı konuşmasında, Türkiye’nin savunma sanayiindeki başarısından bahsetti. 2024 yılında 180 ülkeye 230 çeşit savunma sanayi ürünü satarak toplamda 7 milyar dolarlık bir ihracata ulaştıklarını vurguladı. Akar, “Bu noktaya açık veya örtülü ambargolar, haksız kısıtlamalar ve çeşitli engelleri aşarak geldik” diyerek, bazı dost ülkelerin Türkiye’ye silah ve diğer savunma malzemelerini temin etmediğini belirtti. Türkiye’nin bu tür engellere karşı kendi potansiyelini harekete geçirdiğini ifade etti.
Bununla birlikte, hedeflerinin savunma sanayinde tam bağımsız bir Türkiye inşa etmek olduğunu söyleyen Akar, bölgesel ve küresel tehditlerin, savunma çalışmalarını daha da önemli hale getirdiğinin altını çizdi. Akar, Türk ve üyesi ülkeler olarak işbirliklerinin zorunluluk olduğunu vurgulayarak, bu konuda her türlü işbirliğine hazır olduklarını belirtti. Ayrıca, parlamentolara düşen yükümlülüklerin de önemine dikkat çekti ve milli savunma komisyonları arasındaki işbirliğinin ortak güvenlik stratejilerinin geliştirilmesine katkıda bulunacağına inandığını ifade etti.
Hulusi Akar, küresel ekonomik krizlerin bölgedeki ekonomik kalkınmayı olumsuz etkileyebileceği ve sosyal huzursuzluklara yol açabileceğini belirtti. Son zamanlarda Gazze’de yaşanan insanlık dramına da değinerek, dünya barışının korunmasında Türk dünyasının önemli bir rol oynaması gerekliliğini vurguladı. Türk dünyası, dünya barışının koruyucusu olma potansiyeline sahip olduğuna inandığını ifade etti ve bu anlayışın güçlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Akar, Azerbaycan’ın Karabağ Zaferi’nde sağlanan dayanışmanın benzerinin KKTC için de gösterilmesi çağrısında bulundu. KKTC’nin tanınmasının, Doğu Akdeniz’deki jeopolitik dengeleri daha adil bir yapıya kavuşturacağına inandığını belirtti. Akar, “Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKPA ile kurduğu temasların kurumsallaşması, kardeşliğimizin doğal bir sonucudur” dedi. Avrupa Birliği’nin bu süreçteki olumsuz tutumuna karşı Türk dünyası ülkelerinde baskı yapılmasına karşı çıkmak gerektiğini belirtti.
Azerbaycan-Er