Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı Temmuz-Eylül dönemini kapsayan üçüncü çeyrek ekonomik büyüme rakamlarını açıkladı. Bu verilere göre, 2024 yılı üçüncü çeyrek için Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 2,1 artış gösterdi. Ancak, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,2’lik bir azalma kaydetti.
Uzmanlar, üçüncü çeyrek için yüzde 0,2’lik bir daralma ve yıllık bazda ise yüzde 2,5’lik bir büyüme bekliyorlardı. Ancak, açıklanan rakamlar bu beklentileri karşılamadı ve ekonominin durumu hakkında soru işaretleri yarattı.
EKONOMİ ÜST ÜSTE 2 ÇEYREK KÜÇÜLDÜ
2024 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 2,5 olarak açıklanan büyüme verisi, yapılan revizyonla yüzde 2,4’e, çeyreklik büyüme verisi ise yüzde 0,1’lik bir artıştan yüzde 0,2’lik bir daralmaya revize edildi. Bu düzeltmelerle birlikte, Türkiye ekonomisi iki çeyrektir üst üste küçülme yaşadı. Ekonomideki bu küçülme, faiz artışları ve uygulanan parasal sıkılaşma politikalarının etkileri ile bağlantılı olarak görüldü.
SANAYİ SEKTÖRÜ DARALDI, EN HIZLI İNŞAAT BÜYÜDÜ
GSYH’nin bileşenleri incelendiğinde, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde inşaat sektörü yüzde 9,2, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 6,2, tarım sektörü yüzde 4,6, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,5, ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar yüzde 2,3, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 2,2, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyeleri yüzde 1,9 ve hizmetler sektörü yüzde 1,4 oranında büyüme sağladı. Ancak, sanayi sektörü yüzde 2,2 oranında ve mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri ise yüzde 0,3 oranında daralma yaşadı.
HANEHALKI TÜKETİMİ ARTTI
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,1 oranında bir artış gösterdi. Devletin nihai tüketim harcamaları ise yüzde 0,9 azaldı. Gayrisafi sabit sermaye oluşumu da yüzde 0,8 oranında bir düşüş yaşadı. Mal ve hizmet ihracatı üçüncü çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 0,8 artarken, ithalat ise yüzde 9,6 oranında azalma gösterdi.
Ülke genelinde işgücü ödemeleri, 2024 yılı üçüncü çeyrekte yüzde 76,3’lük bir artış kaydetti. İşgücü ödemelerinin GSYH içindeki payı ise yüzde 36,4 düzeyine yükseldi. Geçen yılın aynı döneminde bu oran yüzde 31,9 olarak kaydedilmişti.
EMEĞİN GSYH’DEN ALDIĞI PAY 4 PUAN AZALDI
İşgücü ödemeleri, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yıla göre yine yüzde 76,3 oranında artarken, net işletme artığı/karma gelir ise yüzde 45,7 oranında bir artış gösterdi. İşgü
