Türkiye ekonomisinde uygulanan ekonomi politikası sonucunda sanayi üretiminde ve istihdamda önemli daralmalar yaşandı. Bu durum, Türkiye ekonomisinin 2024 yılına ilişkin beklentilerinin küçülme eğiliminde olduğunu ortaya koydu. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in göreve gelmesi, Merkez Bankası yönetiminin değişmesi ve yeni ekonomi politikalarına geçilmesinin üzerinden bir yıl geçti. TCMB faizleri, Haziran 2023’ten bu yılın mart ayına kadar olan dönemde politika faizini 41,5 puan artırarak yüzde 50’ye yükseltti. Bu sıkı para politikası döneminde finansmana erişimde sorunlar yaşanırken sanayi üretimi sert bir şekilde geriledi ve geniş kapsamlı işsizlik rekor seviyelere ulaştı. Dev şirketlerin bilançoları enflasyon etkisiyle beklenenden düşük gerçekleşmeye devam etti ve reel kesimin geleceğe dair beklentileri de etkilendi.
Sanayi ve otomobil üretimi de geriledi. TÜİK verilerine göre haziranda sanayi üretimi aylık yüzde 2,1, yıllık yüzde 4,7 azaldı. Aynı dönemde ihracat miktarı yıllık yüzde 8 azaldı. Otomotiv üretimi ise yılın ilk 7 ayında yüzde 5 daraldı. İstihdamda da kötüleşme yaşandı, geniş kapsamlı işsizlik Haziran ayında yüzde 27,3’e ulaşarak pandemi döneminden bu yana en yüksek seviyeye çıktı. İmalat sanayiinde kapasite kullanımının gerilediği ve reel kesimin geleceğe dair beklentilerinin zayıfladığı görüldü.
TCMB verilerine göre, Reel Kesim Güven Endeksi bir önceki aya göre 1,8 puan azalarak 98,5 seviyesine geriledi. Reel kesim güveni böylece pandemi öncesi seviyelere döndü. TCMB anketine göre, mevcut toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı ve istihdam beklentileri de geriledi. Araştırmacılar, Türkiye ekonomisinde daralma beklentilerini artırdı ve BETAM ekonomistlerine göre, 2024 yılının ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 0,6 daralma bekleniyor. Yılın ikinci çeyreğinde tüketim malları ithalatındaki artışa karşın konut kredilerinde ve kamu harcamalarında azalma öngörülüyor.
