Cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile görüşme niyetini dile getirdi. AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik, Türkiye’nin Suriye’deki durumu tahrik eden bir ülke olmadığını ve Türkiye’nin yayılmacı ya da çatışmacı arzuları olmadığını belirtti. Çelik, “Cumhurbaşkanımızın Esad ile görüşme iradesi bunun en büyük kanıtıdır” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin en büyük önceliklerinden birinin olası bir göç dalgasının önlenmesi olduğunu vurguladı.
Ömer Çelik, düzenlediği basın toplantısında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, muhaliflerin bir araya gelerek kapsayıcı bir hükümet modeli kurması gerektiğini belirtti. Çelik, “Esad tarafı bu konuda gerekli diplomatik çabayı göstermedi” diyerek, Esad’ın kapsayıcı bir hükümet modeli oluşturması durumunda çatışmaların sona erebileceğini ifade etti.
Halep’teki Gelişmeler
Suriye’nin Hatay sınırındaki İdlib kentini kontrol eden Heyet Tahrir Şam (HTŞ) liderliğindeki gruplar, 27 Kasım’da Halep’e karşı bir saldırı başlattıklarını duyurdu. Bu olay, Suriye’nin ikinci büyük kenti olan Halep’te, iç savaş öncesinden bu yana ilk kez yüzlerce muhalif ile Şam yönetimi arasında çatışmaların yaşandığı anlamına geliyor. Britanya merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) da dağıtılan gruplara destek veriyor.
Mart 2020’de Rusya ve Türkiye, İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’nde bir ateşkes anlaşması yapmıştı. Ancak, şu anda bölgede Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait birçok gözlem noktası bulunuyor ve silahlı gruplar ile Suriye ordusu arasında çatışmalar devam ediyor. İddialara göre, HTŞ liderliğindeki grubun Halep’in merkezine kadar ilerlediği ve bu süreçte çok sayıda kaybın olduğu belirtiliyor.
Türkiye’nin Temkinli Tavrı
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya’nın silahlı grupların eylemini “Suriye’nin egemenliğine bir ihlal” olarak gördüğünü belirtti. Türkiye Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, İdlib’e yönelik son saldırıların bölgedeki gerginliği arttırdığını vurguladı ve bölgedeki sivil halkın zarar görmemesi gerektiğine dikkat çekti.
M5 Yolunun Önemi
Silahlı gruplar, Halep ile Şam arasındaki M5 yolunun bir kısmını kontrol altına almayı başardı. Bu yol, Suriye’nin ekonomisi için kritik bir öneme sahip. İdlib vilayetinden geçerek, Halep ve diğer önemli şehirlere ulaşımı sağlıyor. Uzmanlar, savaş öncesinde M5 yolunun 25 milyon dolarlık bir günlük ticaret hacmine sahip olduğunu belirtiyorlar.
Türkiye ile Suriye Arasındaki Normalleşme Çabaları
Bu saldırılar, Türkiye ile Suriye arasında normalleşme çabalarının hızlandığı bir dönemde gerçekleşiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sadece Esad ile görüşmeyi umuyorum. Çünkü Suriye ile Türkiye arasındaki terör yapılarını sona erdirmemiz gerekiyor” diyerek normalleşmenin önemine dikkat çekti.
Rusya ile Türkiye Arasındaki Anlaşmazlıklar
Son dönemlerde Rusya’nın Türkiye’nin Suriye’deki varlığını “işgalci” olarak tanımladığı olaylar yaşanıyor. Kremlin’in Suriye Özel Temsilcisi Aleksander Lavrentiyev
