Kakao fiyatlarındaki küresel artışın Türkiye’ye yansımaları da Mayıs ayında kendini gösterdi. Kakao, TÜİK verilerine göre en fazla artan temel başlık oldu. Kakao fiyatlarındaki yükseliş, kakao bazlı ürünlerin fiyatlarına da etki etti. Aylık olarak kakao fiyatları yüzde 15,51 artarken, yıllık artış oranı ise yüzde 108,8’e ulaştı. Özellikle ‘Şekerlemeler, çikolatalar ve kakao’ ürün grubunda aylık artış yüzde 7,05 ile oldukça yüksek bir seviyede gerçekleşirken, yıllık artış yüzde 79,09 oldu.
Kakao fiyatlarındaki bu artışın temelinde küresel arz endişeleri yatıyor. Son bir yılda iklim sorunları ve üretim kaynaklı endişeler, kakao fiyatlarını rekor seviyelere taşıdı. New York Ticaret Borsası’nda işlem gören kakao vadeli işlemler, ton başına 10 bin doları aşarak tarihin en yüksek fiyatına ulaştı. Fildişi Sahili ve Gana gibi büyük kakao üreticilerinde yaşanan olumsuz hava koşulları ve hastalıklı ağaçlar, küresel kakao fiyatlarını artıran faktörler oldu. Aynı zamanda, kakao ağaçlarını tehdit eden CSSVD virüsü de üretimi olumsuz etkiledi. Avrupalı ithalatçıların ormanların tahribatına neden olan ürünlere sınırlama getirmesi de kakao fiyatlarını etkiledi.
2023-2024 sezonu için yapılan tahminlere göre, kakao arzında önceki 12 aya kıyasla yaklaşık yüzde 8’lik bir düşüş bekleniyor. Bu durum, kakao fiyatlarının daha da yükselmesine neden olabilir. Türkiye’de ise bu durum zaten Mayıs ayında zam şampiyonu olarak kendini gösterdi. Kakao fiyatlarındaki artış, genel gıda enflasyonunun üzerinde gerçekleşerek tüketicileri olumsuz etkileyebilir.
Kakao fiyatlarındaki bu artış trendi, küresel piyasalarda yakından takip edilen bir konu haline geldi. Üretimdeki sorunlar, iklim değişikliği etkileri ve hastalıklı ağaçlar gibi faktörler, kakao fiyatlarının gelecekte de yüksek seviyelerde olmasını destekliyor. Tüketicilerin de bu duruma adapte olması ve fiyat artışlarına karşı tedbir alması gerekebilir. Küresel piyasalardaki gelişmeler, kakao ve kakao bazlı ürünlerin fiyatlarını belirleyen en önemli etmenler arasında yer almaya devam edecek gibi görünüyor.
