Dünya ekonomisi, pandemi sonrası ortaya çıkan enflasyonla mücadele amacıyla uygulanan sıkı para politikalarının etkisiyle tarihsel büyüme ortalamalarının altında bir performans sergilemektedir. Bu durumu analiz eden Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Başkanı Yılmaz, mevcut koşulların pandemi öncesi büyüme seviyelerine ulaşmadığını ifade etti. Gündemdeki enflasyonla birlikte, jeopolitik gerilimler ve artan korumacılık eğilimleri, uluslararası ticareti sınırlayarak büyüme oranlarını olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Bu durum, başta ihracatçı iller olmak üzere, Türkiye ekonomisi üzerinde belirgin bir etki yaratmaktadır.
“GEÇMİŞE GÖRE DAHA İYİYİZ”
Türkiye’nin Avrupa, Kuzey Afrika ve Orta Doğu’nun önemli ihracat merkezlerinden biri olduğunu belirten Yılmaz, bu bölgelerde de krizlerin yaşandığını sözlerine ekledi. Dünyada sıkı para politikalarından daha gevşek politikalara geçişin olduğunu vurgulayan Yılmaz, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine başladığını bildirdi. Bu durum, gelişmekte olan ülkeler ve Türkiye için olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmektedir; çünkü sıkı para politikalarının gevşemesi, dünya genelinde talebi artırma potansiyeline sahiptir.
Yılmaz, dış finansmana erişimin artması ve finansman maliyetlerinin düşmesiyle birlikte, imalat sanayinin ve hanelerin bu süreçten olumlu etkilenebileceğini kaydetti. Özellikle ticaret ortaklarındaki büyümenin önemini vurgulayan Yılmaz, ana ticaret ortaklarında bu yıl %2,4’lük bir büyüme beklediklerini açıkladı. Yılmaz, pandemi döneminde yükselen emtia fiyatlarının şimdi daha ılımlı bir seyir izlediğini, bu durumun Türkiye’yi olumlu etkileyeceğini öngördü.
İhracatı artırmayı hedefleyen bir büyüme politikası benimsediklerinin altını çizen Yılmaz, Orta Vadeli Programın bu hedefe yönelik dengeli bir büyüme vurgusu taşıdığını belirtti. İç ve dış talep arasında bir denge kurmalarının, enflasyonu düşürme amacıyla önemli bir rol oynayacağına dikkat çekti. Yılmaz, dış talebin büyümedeki katkısını artırırken iç talebin daha ılımlı bir seyir izlemesi gerektiğini ifade etti.
2027’DE MİLLİ GELİR HEDEFİ
Yılmaz, son 20 yılda dünya genelinde büyümenin ortalama %3,5 iken, Türkiye ekonomisinin %5,4 oranında büyüdüğünü belirtti. 2002 yılında toplam milli gelirin 238 milyar dolar olduğunu hatırlatan Yılmaz, geçen yıl bu rakamın 1 trilyon 130 milyar dolara çıktığını vurguladı. 2023 yılı verilerinin henüz kesinleşmediğini ancak tahminlerinin 1,3 trilyon doların üstünde bir ekonomik büyüklüğe ulaşacakları yönünde olduğunu aktardı. Ayrıca, kişi başına gelirin de 3,608 dolardan 13,243 dolara yükseldiğini ekledi. 2024 yılı itibarıyla 15,500 dolarlık bir kişi başına gelir hedefliyor.
Yılmaz, Türkiye’nin Avrupa Birliği ile karşılaştırıldığında kişi başına gelirin %75 seviyelerine ulaşmasını beklediklerini, bu durumun kalkınma literatüründe yakınsama olarak ifade edildiğini belirtti. 2024 yılı içerisinde %3,2 büyüme beklediklerini, Orta Vadeli Programda 2024 için %3,5 büyüme hedeflediklerini sözlerine ekledi. 2023 yılı içinde %4 büyüme hedefi belirlendiğini, sonraki yılların ise %4,5, %5 gibi artış göstermesinin planlandığını açıkladı.
