Almanya merkezli otomotiv devi Volkswagen’in (VW) ABD’nin Tennessee eyaletine bağlı Chattanooga kentinde kurulu fabrikasında çalışan işçiler, yaptıkları oylamayla Birleşik Otomobil İşçileri (UAW) sendikasına üye olma kararı aldı. Oylamaya fabrikadaki 4 bin 300 işçinin yüzde 84’ünün katıldığı ve yüzde 73’ünün sendikalaşma yönünde oy kullandığı aktarıldı. Sendika, sonucu “tarihi bir zafer” olarak nitelerken, ilk defa Detroit’teki üç otomobil üreticisi dışında bir güney eyaletindeki otomotiv fabrikasında örgütlendiklerini duyurdu.
The Wall Street Journal gazetesinde yer alan haberde, bu zaferin, sendikanın güney eyaletlerindeki yabancı sahipli fabrikalarda örgütlenerek üye sayısındaki düşüşü tersine çevirme hedefine yardımcı olacağına işaret edildi. 1930’lu yıllarda kurulan UAW’ın üye sayısı 1970’lerden bu yana yaklaşık dörtte üç oranında gerileyerek geçen yıl 400 binin altına düşmüştü. Bir yıl önce Amazon’a ait bir depodan VW fabrikasına geçen 48 yaşındaki Kelcey Smith, “İnsanlar değişime hazır. Tüm güney eyaletlerde tarih yazmayı ve değişimi iple çekiyoruz” dedi.
14 yıldır VW fabrikasında çalışan Renee Berry, toplu sözleşmeyle birlikte ücretler, çalışma saatleri ve güvenlik kuralları konusunda söz sahibi olacaklarını dile getirdi. 13 ay önce UAW Başkanı olarak seçilen Shawn Fain, oylamanın ardından VW işçilerine hitaben yaptığı konuşmada, toplu sözleşme görüşmeleri için yakın zamanda şirket yönetimiyle temasa geçeceklerini söyledi. Fain, birçok fabrikaya daha sendikayı sokmak için mücadeleye devam edeceklerini vurgulayarak “Gerçek mücadele şimdi başlıyor. Gerçek mücadele hak ettiğinizi almaktır” dedi.
Sendikanın bundan sonraki hedefi, Mercedes, Hyundai, Honda, Toyota, Tesla, BMW ve Kia fabrikalarında örgütlenmek. Gelecek ay, Tennesee eyaletinin güneyindeki Alabama’nın Tuscaloosa kentindeki Mercedes-Benz fabrikasındaki 5 bin işçi, UAW sendikasına katılım için oylama yapacak. UAW sendikası geçen yıl General Motors, Ford Motor ve Stellantis fabrikalarındaki altı haftalık tarihi grevler sonrasında yaklaşık 150 bin işçi için önemli kazanımlar elde etmişti. Detroit kenti dışında fabrikalar kuran ve sendikasız yola devam eden Toyota, Honda, Hyundai ve diğer yabancı şirketlerin daha düşük işçi maliyetlerinden yararlanarak ABD’de önemli pazar payları elde etmesi, Detroit’teki otomobil üreticileri için endişe kaynağı olmuştu.
Geçen yıl Detroit’teki grevlerde elde edilen kazanımlar, VW işçileri için de sendikalaşma konusunda teşvik edici oldu. Detroit dışındaki bazı otomobil fabrikalarında da patronlar, sendikalaşma korkusuyla işçi ücretlerinde artışa gitmişti. WSJ’deki haberde, yüksek enflasyon nedeniyle alım güçleri düşen işçilerin pandemi sonrasında sendikalaşmaya daha pozitif bakmaya başladıklarına işaret edildi. Son yıllarda özellikle Starbucks ve Amazon gibi şirketlerdeki sendikalaşma hamleleri önemli bir rüzgar yarattı.
ABD’de güney eyaletlerinin yetkilileri, sendikalaşmanın zayıf olmasını teşvik edici bir unsur olarak öne sürerek yabancı şirketleri yatırıma davet etmişti. Söz konusu eyaletlerde olası bir sendikalaşma atağının bu yatırımları nasıl etkileyeceği de merak ediliyor. WSJ’nin haberine göre son 5 yılda güney eyaletlerine 50 milyar doları aşan miktarda otomotiv yatırımı yapıldı ve son 12 yılda Güney Carolina, Tennessee, Alabama ve Teksas gibi güney eyaletlerinde otomotiv sektörü istihdamında büyük yüzde 150’ye varan artışlar yaşandı. Bu hafta Tennessee, Alabama, Georgia, Mississippi, Güney Carolina ve Teksas valileri, UAW’ın sendikalaşma hamlesine karşı bir bildiri yayımladı ve “İyi maaşlı işleri sürdürmek ve burada ABD otomobil imalat sektörünü büyütmeye devam etmek istiyoruz. Başarılı bir sendikalaşma hamlesi bu büyümeyi durduracaktır” dedi. Başkan Joe Biden ise açıklama yaparak Volkswagen işçilerini tebrik etti ve sendikalaşmaya karşı çıkan eyalet valilerine tepki gösterdi. Biden valilerin işçilerin sendikalaşma oylamalarını etkilemeye çalıştıklarını belirterek “Amerikalı işçilerin sendikalaşma konusundaki yasal haklarını kullanmalarından korkacak bir şey yok” dedi. Şirketin verdiği bilgiye göre, VW’nin Chattanooga fabrikasında saatlik ücretler 25 dolarla 34 dolar arasında değişiyor ve işçilerin yıllık ortalama ücreti fazla mesai ve bonuslarla birlikte yaklaşık 70 bin doları buluyor. Detroit’te UAW’ın örgütlü olduğu fabrikalarda ise saatlik ücretler 40 doları aşabiliyor ve birçok işçi fazla mesai ve bonuslarla birlikte yılda 100 bin doların üzerinde kazanıyor. Sendikalaşma hamlesi, Detroit ile güney eyaletleri arasındaki ücret farkının kapanmasını da beraberinde getirebilir.
