Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 30 Ekim 2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan ‘Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği’, beş aylık bir geçiş sürecinin ardından, 1 Nisan 2025’ten itibaren yürürlüğe girmiştir. Yeni yönetmelik, özellikle e-ticaret alanında tüketicilerin daha güvenli ürünlere ulaşmasını sağlamak amacıyla geliştirilmiştir.
Bu düzenleme ile internet, mobil uygulamalar, televizyon ve radyo gibi uzaktan iletişim araçları üzerinden yapılan alışverişlerin daha şeffaf hale gelmesi ve bu süreçlerin kolay denetlenebilir olması hedeflenmektedir. Böylelikle, e-ticaret deneyimi, fiziksel mağazalardaki alışveriş deneyimine daha yakın bir hale gelecektir.
Yönetmeliğin en önemli maddelerinden biri, satıcıların ürünlerine ilişkin güvenlik bilgilerini açık ve anlaşılır bir şekilde sunma yükümlülüğüdür. Artık ilanlarda üretici veya ithalatçı bilgileri, iletişim adresi ve ürün güvenliğine dair detaylar yer alacaktır. Bu durum, tüketicilerin ürünler hakkında daha fazla bilgi edinmelerine olanak tanıyacak ve onlara, satın almadan önce ürünleri inceleme şansı verecektir. Böylelikle, internet üzerinden alışveriş yaparken, kullanıcılar fiziksel bir mağazada ürünleri görmekte olduğu gibi gerekli güvenlik işaretlerini de kontrol edebilecektir.
Güvensiz Ürünler 24 Saat İçinde Yayından Kaldırılacak
Yeni yönetmelik çerçevesinde, sanal pazar yerleri ürünlere ilişkin güvenlik bilgilerini sistemlerinde bulundurmak zorunda kalacaklar. Uygun olmayan ürünlerin tespit edilmesi durumunda, bu ürünlere ait ilanlar 24 saat içerisinde yayından kaldırılacaktır. Böylece, tüketicilerin güvenliğini sağlamak amacıyla hızlı bir önlem alınmış olacağı öngörülmektedir.
Ayrıca, sanal pazar yerleri ürün güvenliği konusunda vatandaşların başvuruda bulunabileceği temas noktaları oluşturacaktır. Bu noktalar üzerinden, ürünlerle ilgili güvenlik şikayetleri, bildirimleri ve bilgi talepleri iletilerek sorunlara çözüm aranacaktır. Bu sayede vatandaşlar, ihtiyaç duydukları bilgiler ve konuda yaşadıkları herhangi bir sorunla ilgili kolaylıkla yetkililere ulaşabilecektir.
Yönetmelik ile birlikte yurt dışından Türkiye’ye ürün gönderen firmaların, ‘www.ticaret.gov.tr/duyurular’ adresinde yayınlanan ürün listeleri kapsamsında Türkiye’de bir yerel temsilci ataması zorunlu hale gelmektedir. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen firmaların Türkiye’de satış yapması mümkün olmayacaktır. Böylece, ürünlerin güvenliğinin sağlanması için önemli bir adım atılmış olunacaktır.
Yönetmeliğin getirdiği düzenlemelere uygun hareket etmeyen firmalar hakkında ise ‘Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu’ çerçevesinde yaptırımlar uygulanacak ve uygun olmayan içeriklere erişim engellenecektir. Böylece, tüketici haklarının korunması ve güvenli bir alışveriş ortamı sağlanması amaçlanmaktadır.
Tüketiciler açısından bu yeni yönetmelik, daha bilinçli alışveriş yapma imkanı sunarken, e-ticaret platformlarında satıcıların da sorumluluklarını artıracaktır. Bu durum, online alışverişin kalitesini yükseltirken, güvenliği de sağlamlaştıracaktır. Elbette ki, düzenlemelerin başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için hem tüketicilere hem de satıcılara düşen önemli görevler bulunmaktadır. Tüketicilerin, yeni düzenlemeler hakkında bilgi sahibi olmaları ve haklarını korumaları büyük önem taşımaktadır.
Sonuç olarak, ‘Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği’, e-ticaret alanındaki düzenlemeleri ve standartları güncelleyerek, tüketicilerin güvenli bir alış