Doğu Akdeniz’deki Elektrik Projesi Ertelendi
Türkiye’nin devre dışı bırakıldığı Doğu Akdeniz’de, İsrail, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ve Yunanistan işbirliği ile başlatılan su altı elektrik kablosu döşeme projesi, Türkiye’den gelen tepkiler üzerine bir kez daha ertelendi. Bu durumda, Türkiye’nin deniz yetki alanları içerisinde yer alan 2022 yılında Ankara’nın ısrarlı tutumu sonucunda iptal edilip tekrar gündeme gelen Eastmed projesi önemli bir yer teşkil etmektedir.
MSB’den Sert Tepki
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, geçtiğimiz günlerde İsrail’e giderek Başbakan Benjamin Netanyahu ile bir araya geldi. İki lider, İsrail, GKRY ve Yunanistan arasında planlanan su altı elektrik kablosu projesinin yeniden başlatılması konusunu masaya yatırdı. Yunan hükümeti, projenin Kerpe ve Çoban adalarının doğusunda gerçekleştirilecek çalışmalarını yeniden planlarken, Türkiye’nin Milli Savunma Bakanlığı kaynakları, konuyla ilgili sert bir açıklamada bulunarak, “Türkiye’nin ve KKTC’nin bölgedeki varlığı dikkate alınmadan üçüncü taraflar tarafından planlanan projeler Doğu Akdeniz’de devam edemez” dedi. Bu açıklama, Türkiye’nin hak ve menfaatlerini gözetmeyen tüm çalışmalara karşı tutumunun değişmeyeceğinin altını çizdi.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile Yunanistan Arasındaki Gerginlik
Ancak Yunan Hükümeti, projenin erteleme kararını almak zorunda kaldı. Yunanistan’ın bu kararı, GKRY ve İsrail’de büyük yankı uyandırdı. GKRY basını, Yunanistan’ı bu kararından dolayı sert bir şekilde eleştirirken, özellikle Girit Adası’ndan çıkacak olan deniz altı kablosu projesine yönelik tartışmalar medyada geniş yer buldu. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde yayınlanan Alithia gazetesi, Türkiye’nin uyarısı sonrasında projenin geleceğinin belirsiz olduğunu ifade etti.
Haberde, Yunanistan’ın elektrik dağıtım şirketi ADMİE’nin GSI projelerine yüklenici olduğunu belirtirken, Yunan Hükümeti’nin jeopolitik riskler gerekçesiyle durdurduğu çalışmalara yeniden başlaması için 5 Nisan’da NAVTEX ilan edilmesi talebinin onaylanmadığına dikkat çekildi. AlphaNews haber sitesinde ise “Atina, Türkiye’den çekiniyor” başlıklı bir makale yayınlandı ve Yunanistan Dışişleri Bakanlığı’nın NAVTEX ilan etmekte geciktiği dile getirildi.
Projede Belirsizlik ve Yavaşlama
Politis gazetesi, GSI projesi kapsamında ödemelerin geçici olarak durdurulduğunu bildirdi. GKRY, Yunanistan ve İsrail’in, ABD’nin projeye ilişkin yaklaşımını netleştirmeye çalıştığı belirtilirken, “GSI Konusunda ABD Niyetlerinin Denenmesi” başlıklı bir haber yayımlandı. Fileleftheros gazetesi ise, Atina yönetiminin Türkiye’den çekindiğini belirten geçerli makaleler paylaştı.
Kıta Sahanlığının İhlali ve Doğal Gaz Arayışı
Son günlerde, GKRY’nin, Türkiye ve KKTC’nin kıta sahanlığını ihlal ederek Amerikan ExxonMobil şirketi ile bir anlaşma yaptığı ve Doğu Akdeniz’de doğal gaz bulma umuduyla gerçekleştirdiği kazı çalışmalardan birinin sonuçsuz kaldığı ifade edildi. ExxonMobil şirketinin, deniz tabanında 6 bin 800 metre derinliğe kadar kazı gerçekleştirdiği fakat bölgedeki doğal gaz yataklarının dağınık halde bulunduğunu belirterek çalışmalara son verdiği rapor edildi.
Bu gelişmeler, Doğu Akdeniz’deki enerji projelerinin karmaşıklığını ve bölgedeki jeopolitik riskleri bir kez daha gözler önüne seriyor. Türkiye, bölgedeki enerji arayışları konusunda kararlı
