EVRİN GÜVENDİK, Ankara – Ege Üniversitesi Psikoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Aysun Doğan, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Dilekçe Komisyonu bünyesindeki “Akran Zorbalığı” alt komisyonunda önemli bir sunum gerçekleştirdi. Doğan, sunumunda ekonomik açıdan dezavantajlı bölgelerden gelen çocuklar, göçmen çocuklar ve fiziksel, zihinsel veya gelişimsel sorunları olan çocukların akran zorbalığına maruz kaldığını vurguladı. Ancak, günümüzde gözlük takan, diş teli olan veya hafif bir aksanı olan çocukların da bu zorbalık türüne hedef olmaya başladığının altını çizdi.
Prof. Dr. Aysun Doğan, fiziksel zorbalığın en yaygın tür olduğunu aktardı ve son on yıl içerisinde siber zorbalığın da artış gösterdiğini ifade etti. Siber zorbalık, sosyal medya hesaplarının çalınması, sahte profiller oluşturulması ve photoshoplu fotoğrafların paylaşılması gibi şekillerde kendini göstermektedir. Aynı zamanda, zorbalığın yaş gruplarına kadar indiğini belirten Doğan, bu durumun mağdurlarında ciddi psikolojik sorunlar oluşturduğunu açıkladı. Zorbalığa maruz kalan çocukların kendilerini mutsuz, değersiz hissettiğini, depresyon, kaygı ve yalnızlık semptomları yaşadıklarını dile getirdi. En ciddi sonuçlarının ise okuldan soğuma, okul terki ve intihar girişimleri olduğunu ekledi.
Ayrıca, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın çağrısı üzerine yapılan bir araştırmanın sonuçları hakkında bilgi veren Doğan, araştırmanın Türkiye genelinde gerçekleştirildiğini, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi ve Ege Üniversitesi’nden gelen araştırma ekibinin 62 ilde 5 bin 600 çocuk ve ergen, 5 bin anne ve 1,500 babayla görüşmek üzere çalışmalar yürüttüğünü kaydetti. Bu araştırmada, zorbalık yapma oranlarının ilkokulda yüzde 36, ortaokulda yüzde 57 ve lisede yüzde 61 olarak tespit edildiğini belirtti. Çocukların zorbalığa uğrama oranlarına ilişkin ise ilkokulda yüzde 69, ortaokulda yüzde 72 ve lisede yüzde 68 olarak kaydedildi. Doğan, Türkiye’de yaklaşık 18 milyon öğrenci bulunduğunu dikkate alarak, yaklaşık 9-10 milyon çocuğun akran zorbalığına maruz kaldığını söyledi. Siber zorbalığın oranlarının ise yüzde 40-50 aralığında seyrettiğinin de altını çizdi.
Zorbalığın sadece sınıf ortamında olmadığını, aynı zamanda okul koridorlarında, bahçede, spor salonlarında, servislerde ve yatılı okullarda da sıklıkla görüldüğünü belirten Doğan, akran zorbalığının eğitim müfredatına dahil edilmesi gerektiğini dile getirdi. Bu konuda farkındalık ve çözüm çalışmalarının arttırılması gerektiğini vurguladı.
RTÜK Başkan Yardımcısı Deniz Güler de, 26 ilde 6 bin 500 gençle yapılan mecra kullanım araştırmasının sonuçlarına değindi. Güler, gençlerin yüzde 92’sinin her gün internete girdiğini, yüzde 76’sının televizyon izlediğini, yüzde 41’inin dijital platformlara giriş yaptığını, ayrıca yüzde 34’ünün radyo dinlediğini açıkladı. Yapılan araştırmada, gençlerin yüzde 95’inin sosyal medya hesabının olduğu, bunların da yüzde 17,7’sinin ailesinin bilmediği başka bir sosyal medya hesabı bulunduğu ortaya konmuştur.
Prof. Dr. Aysun Doğan, çocukların utandıkları ve üzüldükleri zaman yaşadıkları zorbalığı kimseyle paylaşmadığını belirtti. Bazı ebeveynlerin “Ne olacak, şakalaşıyorlar” gibi yaklaşımını da eleştirerek, karşı tarafa zarar veren davranışların hemen önüne geçilmesi gerektiğini savundu. Çocukların zorbalıkla kendi başlarına mücadele etmelerinin yanlış olduğuna dikkat çeken Doğan, akran zorbalığının her sınıf düzeyinde görüldüğünü fakat özellikle 1., 5. ve 9. sınıf öğrencilerinin daha fazla risk altında olduğunu ifade etti. Ayrıca erkek çocukların daha çok fiziksel
